සැකසුම: අශානි රත්නසූරිය, සුරංගි වීරසේකර,
6.3.1 කාර්ය පත්ත්‍රිකාව
- පිත්තල කලා කර්මාන්තය ශ්‍රී ලංකාවේ සිංහල හා දමිළ ජනතාව අතර ප්‍රචලිතව පවතින කලා කර්මාන්තයකි.
- පිත්තල භාණ්ඩ නිර්මාණය ශ්‍රී ලාංකිකයන් අතර වඩාත් ජනප්‍රියත්වයට පත්වන්නේ 18 වන සියවසේදී ය.
- තඹ ( Copper ) හා තුත්තනාගම් ( Sinc ) එකතුවෙන් පිත්තල නිෂ්පාදනය කෙරේ.
- විවිධ අවශ්‍යතා සඳහා පිත්තල භාණ්ඩ නිර්මාණය කර තිබේ.එම ප්‍රධාන කාන්ඩ කීපයක් පහතින් දක්වා ඇත.
- පාරිහාරික භාණ්ඩ: තට්ටු පහන්, පඩික්කම්, ගිර, කළගෙඩි , සෙම්බු, ගුරුලේත්තු, කොතල, බන්දේසි, ආභරණ පෙට්ටි,සෙරක්කාල ( ආහාර ගැනීමේදී පිඟාන තබා ගැනීමට භාවිත වන භාණ්ඩයකි)
- ගොඩනැගිලි සහ ගෘහ භාණ්ඩ සඳහා භාවිත ද්‍රව්‍ය: ඇණ හා සරනේරු , යතුරු තහඩු සහ මූණත් තහඩු යතුරු
- ආගමික කටයුතුවලට අවශ්‍ය භාණ්ඩ: ධාතු කරඬු, චෛත්‍ය කොත්, බුදු පිළිම, පාත්‍රා, සේසත්, සීනු
- අලංකරණ භාණ්ඩ: බිත්ති සැරසිලි , සත්තව රූප
- · තලන වැඩ හා වාත්තු වැඩ යනුවෙන් ප්‍රධාන ක්‍රම දෙකක් යටතේ පිත්තල භාණ්ඩ නිර්මාණය වේ.
- තලන වැඩ ( තහඩු වැඩ ): පිත්තල තහඩු උපයෝගී කොටගෙන කරනු ලබන භාණ්ඩ නිර්මාණය
- වාත්තු වැඩ: මෙය ක්‍රමවේද දෙකක් යටතේ සිදු කරනු ලැබේ.
- ඉටි වාත්තු ක්‍රමය
- පස් වාත්තු ක්‍රමය
ඉටි වාත්තු ක්‍රමය
- · ගල් කුඩු හා මැටි වලින් මූලික හැඩය සකස්කර ගැනීම.
- · ඉටි වලින් ආවරණය කොට මූලික හැඩය මතු කිරීම.
- · ඉටි ඉවත් කර ගැනීමට සිදුරක් ද සහිතව නැවත් ගල් කුඩු සහ මැටි මිශ්‍රණයකින් ආවරණය සකස් කරනු ලැබේ.
- · වියළුණු පසු රත් කර සිදුරෙන් ඉටි ඉවත් කර ගනී.
- · අවසන් වශයෙන් පිත්තල උණුකර අච්චුවට වත්කොට භාණ්ඩ නිර්මාණය කරනු ලැබේ.
- හතරැස් ලී රාමු සකස් කිරීම.
- එම රාමු තුළට ගල් කුඩු හා මැටි කුඩු වලින් සකස් කරගත් මිශ්‍රණයක් දමා හොඳින් තද කොට අච්චුවක් සකස් කර ගැනීම.
- සකසා ගත් එම අච්චුවට උණු කරගත් පිත්තල වත්කොට භාණ්ඩ නිර්මාණය කරනු ලැබේ.
- පිත්තල තහඩු ක්‍රමයට නිර්මාණය කරන භාණ්ඩ පීර, නියන්, උල් කටු වැනි උපකරණ භාවිතයෙන් ඔප දමා කැටයම් කරනු ලැබේ
- සැරසිලි කිරීමට ලිය වැල, අන්නාසි මල, භේරුණ්ඩ පක්ෂියා, හංස පූට්ටුව, ඉර හඳ රූප, පලා පෙති වැනි සිංහල සැරසිලි මෝස්තර බහුලව යොදා තිබෙනු දක්නට ලැබේ.
- සැරසිලි මෝස්තර යෙදීමේදී යකඩ, තඹ, රන් , රිදී වැනි ලෝහ ද අවශ්‍යතාව අනුව මිශ්‍ර කිරීම සිදු කරයි.
- ශ්‍රී ලංකාවේ පිත්තල කලා කර්මාන්තය පවත්නා ප්‍රදේශ
- මහනුවර - පමුණුව, ගඩලාදෙණිය , පිළිමතලාව , කිරි වවුල, දවුලගල, න්ත්තරම්පොත ( කලා පුරය )
- මාතර - බෙලිඅත්ත ප්‍රදේශයේ අඟුල් මඩුව
- යාපනය - වන්නාර් පන්නෙයි
- මඩකලපුව - පෙරියපෝරතිව්
පහත සඳහන් ප්‍රශ්නවලට පිළිතුරු සපයා වෙනම ගොනුවක් සේ සකස් කරන්න.
6.3.1 පැවරුම
- මෙම කර්මන්තය ලංකාවේ වඩාත් ජනප්‍රියත්වයට පත්වන්නේ කුමන සියවසේදීද.?
- එදිනෙදා අවශ්‍යතා සදහා පරිහරණ්ය කරන පාරිහාරික භාණ්ඩ 5 ක් නම් කරන්න.
- පිත්තල නිෂ්පාදනයට ගන්නා අමුද්‍රව්‍ය මොනවාද ?
- පිත්තල භාණ්ඩ නිර්මාණය කරනු ලබන ප්‍රධාන ක්‍රමවේද නම් කරන්න.
- ඉටි වාත්තු ක්‍රමය පිළිබඳව පැහැදිලි කරන්න .
- තලන වැඩ යටතේ නිර්මාණය වන භාණ්ඩ මොනවාද?
- පස් වාත්තු ක්‍රමය පියවර ලෙස දක්වන්න,
- පිත්තල භාණ්ඩ අලංකරණයේදී භාවිතා කරන සැරසිලි වර්ග නම් කරන්න .
- ලංකාවේ පිත්තල කර්මාන්තය පවතින ප්‍රදේශ 5ක් ලියන්න
- සිංහල සැරසිලි මෝස්තර භාවිතා කොට පිත්තල බන්දේසියක් ඇඳ වර්ණ කරන්න.
